02 марта 2022

«Лыддьысям комиöн» / Обзор краеведческих новинок «Читаем на коми языке»

Пыдди пуктана лыддьысьысьяс! 57-öд петас тöдмöдö тiянöс Алексей Поповлöн «Чуб ю кузя пурйöн кывтам» небöгöн да Любовь Ануфриевалöн «Еджыд бобула турöб» кывбура öктöдöн.

Попов, А. В. Чуб ю кузя пурйöн кывтам : повесьтъяс, висьтъяс / Алексей Попов. – Сыктывкар : Эксмо, 2021. – 254, [1] л.б.

Алексей Вячеславович Попов – Коми Республикаса нимйöза гижысь. Чужöма 1950 вося сора тӧлысь 25 лунö Кӧрткерӧс районса Ыджыдвидз сиктын. 1980 воын эштӧдöма Сыктывкарса канму университетысь история факультет.

Уджалӧма республикаса телевидениеын да радиоын, редакторалöма «Звезда», «Вперёд», «Коми му» да «Йӧлӧга» газетъясын, «Чушканзі» да «Войвыв кодзув» журналъясын, веськӧдлӧма челядьлы лӧсьӧдӧм «Би кинь» журналöн.

Алексей Поповлысь повесьтъяс да висьтъяс йöзöдлiсны «Север», «Сельская молодежь», «Наш современник», «Войвыв кодзув», «Литературная Россия» журналъясын да мукöд петасъясын.

Гижысьлöн петавлicны торъя небöгъяс: «Олöм олысьяс», «Чудь мыльк», «Туналöм ордым», «Шань Олыся», «Грезд», «Мывкыд парма», «Ышмысь шыпас», «Мыж вештöм», «Ёма пöчлöн козин», «Ермолин», «Войтъяс».

Художествоа гижӧдъяссӧ вуджӧдӧма роч, мордва, удмурт, мари, перым коми, башкир, калмык, тотара, чуваш, хакас кывъяс вылӧ, а сідзжӧ фин, француз, болгар, эст да маддяр кывъяс вылӧ.

Сылöн пьесаяс серти пуктiсны спектакльяс Коми Республикаса Виктор Савин нима академическöй да Коми Республикаса шылада-драмаа театръясын, а сiдзжö Россияса, Болгария да Франция театръясын.

Гижысь ачыс вуджӧдалӧ. 2018 воын дзöля челядьлы петавлiсны сыöн вуджöдöм финн, мари, карел, öстяк, удмурт да яран войтырлöн мойдъясыс. Комиöдiс Любовь Терентьевалысь «Эска ог эскы» пьеса, Игорь Жеребцовлысь «Коми му йылысь быдмысь войтырлы висьтъяс» да мукöд уджъяс.

2021 воын Сыктывкарын петic Алексей Поповлöн «Чуб ю кузя пурйöн кывтам» небöг. Выль петасö пырисны: «Кыз, Вöсни да мукöд», «Руч, Кöч да Вурдысь» мойдъяс, «Чуб ю кузя пурйöн кывтам», «Шань Олыся», повесьтъяс да висьтъяс.

Медшöр геройяс – нывкаяс да зонкаяс. А мыйта налöн радлуныс да визувлуныс! Шань да авъя челядь мукöддырйиыс и вильшасьöны, но некор оз уськöдны морт нимсö.

Ёртъяс, челядьдырся кад – тайö медся донаыс мортыдлöн олöмас. Чайтам, мый Алексей Поповлöн «Чуб ю кузя пурйöн кывтам» небöг пыртас быдöнöс сöстöм, шуда, нюмъялана ичöтдырся казьтылöмъясö.

Ануфриева, Л. А. Еджыд бобула турöб = Вьюга белых бабочек / Любовь Ануфриева; вужöдчысь Андрей Расторгуев. – Сыктывкар : Коми Республикаса гижысь котыр, 2021. – 158, [1] л.б.

Ануфриева Любовь Андреевна – коми гижысь, пырӧ Рочмуса гижысь котырӧ. Чужӧма 1987 вося тӧвшӧр тӧлысь 23 лунӧ Изьва районса Мокчой сикт улӧ пырысь Гам грездын.

2010 воын эштöдöма Сыктывкарса канму университетысь филология факультетса коми юкӧн. Редакторалöма «Войвыв кодзув» журналын, велöдöма Сыктывкарса 18 № школаын роч кыв да литература. Ӧні уджалӧ Иван Куратовлӧн литературнӧй музейын научнӧй сотрудникӧн.

Любовь Ануфриева гижӧ кывбуръяс да висьтъяс. Уджъяссӧ йӧзӧдлӧма «Войвыв кодзув», «Знай наших» да «Арт» журналъясын, «Новый Север», «Йöлöга», «Коми му» газетъясын, «Медводдза муслун», «Пöлöзнича пöвстын», «Перекличка», «Ижемский характер», «Живая вода», «Белый бор» сборникъясын.

2008 воын Таллиннын гижысьлöн петӧма медводдза небӧг коми, роч, эст да англия кывъяс вылын – «Лэбачьяс оз дивитны». 2011 воын йӧзӧдӧма «Мукӧд енкӧлаын» небӧг. 2012 воын – «Дас витӧд из» кывбура чукöр. 2021 воын чужис «Еджыд бобула турӧб» öктöд.

Шедӧдлӧма некымын литературнӧй премия: «Эзысь борд» республикаса литературнӧй конкурсын «Поэзия» нимпасын (2007), Александр Лужиков нима (2015), Матиас Кастрен котырлӧн (Финляндия) «Дас витöд из» небӧгысь (2015), «Север» литературнӧй журналлӧн (Карелия) «Северная звезда» конкурсын «Проза» нимпасын (2017).

2021 воын Любовь Ануфриевалöн петiс «Еджыд бобула турӧб» небöг. Пыртöма кывбуръяс вöр-ва да чужан сикт йылысь, матысса йöз дiнö муслун, мортлöн майшасьöм да пытшкöсса сьöлöмкылöмъяс йылысь. Выль петасöн вермасны тöдмасьны кык кывъя йöз. Роч кыв вылö вуджöдiс Андрей Расторгуев.

Дона лыддьысьысьяс, зэв нимкодь, мый тi тöдмасянныд выль петасъясöн чужан кыв вылын. Коми Национальнöй библиотекаö воöны быд сикаса небöгъяс, газет-журналъяс, кöнi юргö сöстöм, мича коми кыв. Радейтöй чужан кыв, лыддьысьöй коми кыв вылын. Виччысям тiянöс Национальнöй библиотекаын!